Sinds het project Sociaal Tuinieren in Betondorp van start ging, hebben zich vele vrijwilligers ingezet om tuinen te onderhouden van bewoners die daar zelf niet toe in staat zijn. In dit filmpje gaat vrijwilliger Erik op bezoek bij twee dames bij wie hij al maanden in de tuin actief is, en met wie hij een vriendschapsband heeft opgebouwd. Zij kunnen zelf door fysieke beperkingen hun tuin niet bijhouden en zijn dolblij met de inzet van Erik.
10 september 2011 onderingen zes tuinen in Betondorp een metamorfose. De tuinen waren al eerder ‘kaalgemaakt’ door een ploeg vrijwilligers van Stichting Present en deze dag werden de tuinen verder schoongemaakt en ingeplant.
Betondorp ademt een bijna dorpse sfeer met zijn ‘Landbouwstraat en Akkerstraat’. Het buurthuis “Het Brinkhuis” staat aan een pleintje met mooie beplanting en bomen. Wat onmiddellijk opvalt is het vele groen. Geen ‘saaie gemeentebeplanting’, maar mooie bomen, perkjes en plantsoenen.
Architectuur
Er ligt duidelijk een beplantingsplan aan ten grondslag, dat past bij de architectuur van Betondorp. Ontworpen door verschillende architecten, waaronder Han van Loghem en Dick Greiner. Ooit als tuindorp gebouwd in de jaren 20 van de vorige eeuw.
DHL- en UvA vrijwilligers
Vrijwilligers van het postbedrijf DHL en studenten van de Universiteit van Amsterdam kwamen deze zaterdag helpen met het opknappen van de tuinen van de bewoners.
Er waren zo’n 10 werknemers van DHL aanwezig. Het betrof werknemers van de afdeling Global Forwarding op Schiphol. Deze divisie werkt met lucht- en zeevracht. Het gaat met name om zakelijk vervoer, dus niet de ‘busjes’ die bij particulieren pakketjes afleveren. Deze vrijwilligers zijn voornamelijk loodsmedewerker op Schiphol.
Een vraag die op komt borrelen is; wat is de motivatie van deze groep?
Interview Diana Boerefijn van DHL
Diana Boerefijn is Personal Assistent van de directie Divisie Global Forwarding op Schiphol, tevens degene die de organisatie van deze groep DHL werknemers heeft verzorgd. Diana vertelt dat DHL belang hecht aan maatschappelijk verantwoord ondernemerschap. Hierop spreekt DHL haar werknemers (wereldwijd) aan; er worden ook wereldwijd vergelijkbare initiatieven ontplooid. Diana geeft aan dat deze dag ‘echt wel’ vrijwillig is. Het is niet verplicht. Werknemers worden gevraagd om deel te nemen aan een vrijwilligersproject en kunnen intekenen op verschillende soorten vrijwilligerswerk: ‘sociaal of klussen’.
Mensen leveren er ook zelf vrije tijd voor in, dus ze zijn heel gemotiveerd! En bij DHL wordt 24/7 gewerkt (red: 7 dagen per week, 24 uur per dag) dus we hebben vandaag werknemers die zo meteen nog naar hun dienst moeten en dan doorwerken, dus ze zijn echt heel gemotiveerd!
Dit was ook wel te merken want de DHL-ploeg heeft heel veel werk verzet: van bomen planten tot bestrating leggen. Er was bij veel tuinen inderdaad sprake van een metamorfose.
Tijdens het interview staan we in de tuin van een mevrouw die zelf heel hard mee helpt in haar tuin. Ze is al de hele dag in de weer met plantjes en is blij dat de DHL-ploeg haar tuin een metamorfose bezorgt. Het is duidelijk dat zij dit zelf nooit tot stand zou kunnen brengen. ‘Je realiseert je wat je doet voor deze mensen.’ geeft Diana als reactie op de situatie van deze vrouw, die exemplarisch is voor de bewoners die aan dit project mee doen.
Wanneer we later die middag op de Egstraat de bodembedekkers aan het inplanten zijn, komt iemand van de DHL-ploeg afscheid nemen; hij moet snel door naar Schiphol want zijn dienst begint om 15.00u…
Bij de Nederlandse Tuinenstichting drong steeds meer het besef door, dat veel Nederlanders geen toegang hebben tot groen en natuur. Oudere en sociaal geïsoleerde mensen kunnen veel baat hebben bij een groenere woonomgeving. De Tuinenstichting startte dan ook – in samenwerking met Stichting Present Amsterdam – een ‘groen sociaal project’ in het historische tuindorp Betondorp in Amsterdam. Hier wonen veel ouderen die zelf niet meer in staat zijn hun tuinen te onderhouden. In deze buurt hielp de Tuinenstichting in 2011 verwaarloosde tuinen opknappen. Dit leidt tot herstel van het oorspronkelijk beoogde groene straatbeeld. Zo verbreedt de Tuinenstichting haar missie tot een meer sociale invulling.
De Tuinenstichting zocht contact met Stichting Present Amsterdam voor de concrete invulling van het project. Stichting Present helpt mensen die zelf onvoldoende geld, netwerk of gezondheid hebben om een bepaalde klus te klaren. Present regelt groepen vrijwilligers om klussen bij deze mensen aan te pakken.
De Tuinenstichting en Present hebben de handen ineen geslagen en lanceren samen dit vernieuwende project.
Groene tuinen vereisen regelmatig onderhoud; door dit onderhoud na het opknappen van de tuin aan de oudere bewoners te bieden, wordt eenzaamheid op een laagdrempelige en bijna vanzelfsprekende manier bestreden.
Concrete invulling ‘Sociaal groen’ door de Tuinenstichting
Tuinontwerpers hebben een drietal basis beplantingsconcepten voor de tuinen in Betondorp ontworpen. De buurtmeester van Betondorp, Nanda Vermeulen, is met deze plannen bij een aantal oudere bewoners langsgegaan. Zij hebben elk voor een bepaald concept gekozen, en vervolgens heeft de Tuinenstichting het benodigde groen aangeschaft met geld dat vermogensfondsen beschikbaar stelden.
De aftrap van ons sociale project vond op 13 mei plaats. NTs voorzitter Béline Geertsema was persoonlijk bij deze dag aanwezig, en vertelde aan de 24 aanwezige vrijwilligers van juridisch en fiscaal dienstverlener Loyens en Loeff over het werk van de Tuinenstichting en over de samenwerking met Stichting Present.
Hovenier Matthias van den Berg kwam met een bus vol groen uit Boskoop aanrijden en verdeelde de planten over de 6 tuinen die gedurende de dag een metamorfose ondergingen, dankzij de inzet van de vrijwilligers die via Present voor deze klus waren ingeschakeld. Deze vrijwilligers werkten de hele dag onder leiding van deskundigen van de Tuinenstichting om de tuinen onkruidvrij te maken en nieuw te beplanten.
Tuinen die vaak al decennialang waren verwaarloosd, kregen zo een geheel nieuwe, verzorgde aanblik. Buurtbewoners bleven staan, maakten een praatje, brachten emmers water of gingen meehelpen onkruid trekken.
16 tuinen in Betondorp zijn nu opgeknapt. Stichting Present heeft vrijwilligers geregeld die af en toe langskomen om de tuinen te onderhouden. Maar er verkeren nog veel meer tuinen in deze buurt in een erbarmelijke toestand, en er zijn nog veel meer buurten in heel Nederland waar de tuinen een dergelijke opknapbeurt kunnen gebruiken.
Daarom blijven de Nederlandse Tuinenstichting en Stichting Present – die afdelingen in heel Nederland heeft – nauw samenwerken om dit initiatief uit te breiden. In 2012 vinden soortgelijke projecten in Amsterdam-Noord en de Pijp plaats, en wordt het project voortgezet in Betondorp.
Archief Sociaal Tuinieren 